«Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ («Даму» қоры) арқылы көп жылдар бойы мемлекет тарапынан қолдау көрсетіліп келе жатқан Қазақстан экономикасының басым салаларының бірі – білім беру саласы. 2016-2020 жылдар аралығында үкіметтің қаржы агенті несиенің жалпы сомасы 193,6 млрд теңгені құрайтын 1863 жобаға қолдау көрсетті. Осылайша, Қазақстан Республикасындағы білім беру саласындағы жұмыс істеп тұрған жеке кәсіпорындардың жалпы санының 3%-ы «Даму» қоры арқылы мемлекеттік қолдауға ие болды.

Мемлекеттік қолдаудың жарқын мысалы ретінде Шымкент қаласында орналасқан «Бірінші білім беру» ЖШС мектебінің құрылысын айтуға болады. Ауқымды жоба банктен жоспарланған несиені кепілмен қамтамасыз етуді талап етті. «Даму» қоры қарыз алушыға қолдау көрсетті – несие сомасының 50% көлемінде кепілдік берді. Жаңа кең де жарық ғимаратта қазір 700-ден астам студент білім алуда.

Кепілдік құжат түріндегі осындай қаржылық көмекті Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар ауданындағы Бескөл мектеп-колледжі де алды. Мыңға жуық бала оқитын үш қабатты ғимаратты жөндеуден өткізу үшін несиеге мемлекеттік қолдау алынды.

«Даму» қорының қызметі аясында білім саласындағы кәсіпорындар 3 құрал аясында қолдау ала алады. Банктен алынған несие бойынша сыйақыны субсидиялайтын бұл құрал кәсіпкерлерге жылына бар болғаны 6% төлеуге мүмкіндік береді, айырманы «Даму» қорының атынан мемлекет төлейді. 2022 жылдың басында несиенің жалпы сомасы 175,5 млрд теңгені құрайтын 1189 жобаға қолдау көрсетілді. Кепілдік қамтамасыз ету жетіспеген жағдайда несие сомасының 85% дейін беріледі. Осы күнге 40,4 млрд теңге несиеге 626 жобаға қолдау көрсетілді. Ал соңғы құрал – жеңілдетілген несиелендіру бойынша ШОБ-ты одан әрі несиелеу үшін Қазақстанның қаржы институттарында орналастырылған қаражат есебінен 2022 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша 504 қарыз алушыға 21,4 млрд теңгеге қолдау көрсетілді.

«Даму» қорының қолдауымен білім беру саласындағы жобалар жақсы әлеуметтік-экономикалық нәтиже берді. Бес жыл ішінде 1500-ден астам жұмыс орны ашылып, 17,9 миллиард теңге салық төленді, 275,2 миллиард теңгенің білім беру қызметі көрсетілді. Осылайша, мемлекет әрбір инвестицияланған 1 теңге субсидия үшін төленген салық түрінде 3 теңгеден сәл астам соманың қайтарылуына үлес қосты.

Бес жыл ішінде «Даму» қорының қолдауымен жүзеге асырылған жобалардың ішінде төленген салық көлемі бойынша алдыңғы қатарда Алматы (6,7 млрд теңге), Нұр-Сұлтан (3,3 млрд теңге) және Түркістан облысы (1,9 млрд теңге) болды. Құрылған орындар саны бойынша Маңғыстау облысы – 342, Нұр-Сұлтан – 293 және Түркістан облысы – 148 жұмыс орны көш бастап тұр.

Түркістан облысындағы «Ер-Хансұлтан Kids» балабақшасы» ЖШС мемлекеттік қаражатты сапалы игерудің бір үлгісі. Ата-аналар балаларын балабақшаға мемлекеттен сатып алынған жаңа жиһаздармен әкелуге қуанышты.

Атырау қаласында АЖ «Тасеменов Б.С.» Кәсіби педагогтар үйірмесінде көбірек балалар дамып, мектепке дайындалуы үшін өз қызметін кеңейтіп, тағы бір ғимарат сатып алуды ұйғарды. Мұндай жоспарлар «Даму» қорының мемлекеттік қолдауының арқасында мүмкін болды.

2020 жылдың соңында портфельдік субсидиялар мен кепілдіктер енгізіліп, білім беру компаниялары жаңа өнімді ынтамен пайдаланды. Бұл бағдарлама бойынша шарттар тартымды болып шықты – несие сомасы 20 миллион теңгеден аспайды, үш жылдан аспайтын мерзімге кәсіпкер 6% несие мөлшерлемесін төлейді, несиенің мақсаттары инвестиция және айналым қаражатын толықтыру. Бағдарлама жүзеге асырыла бастағаннан бүгінге дейін 124 жоба 1 млрд теңгеге субсидияланды. Ақшаның жартысы инвестициялық мақсатқа, қалған бөлігі айналым қаражатын толықтыруға тартылды.Бұл саладағы мемлекеттік қолдаудың көшбасшысы Нұр-Сұлтан қаласы, Алматы қаласы мен Алматы облысы болды.

«Даму» Қоры жастар тәрбиесін дамытуға үлес қосып, жеке балабақшалар мен мектептердің қызметін қолдауға қуанышты. Бұл ел экономикасының дамуына, жаңа жұмыс орындарының ашылуына ғана емес, ең алдымен халықтың өмір сүру сапасын арттыруға қосқан үлес», - деді «Даму» қорының басқарма төрайымы Гауһар Бөрібаева.

Жекеменшік оқу орындарын мемлекеттік қолдау үлкен сұранысқа ие. Соңғы бес жылда қолдау тапқан жобалардың саны төрт есеге өсіп, 2021 жылы 641 жобаны құрады.